czwartek, 31 marca 2011

Hurghada Festival "I love Egypt" 26-27.03.11


I kolejna edycja tym razem w dniach 26 i 27 marca w Hurghadzie Marinie - odbył się festiwal pod tytułem "I love Egypt".
Do dyspozycji gości były stanowiska biur podróży, rozdawano darmowe drinki, organizowano koncerty i przedstawienia (na zdjęciu dzieci z brytyjskiego przedszkola w Hurghadzie).
Na rękach przybijano nawet pieczątki (: a jednym ze sponsorów był chyba sam RedBull (:

oto film z jednego z koncertów zamieszczony na portalu YT - http://www.youtube.com/watch?v=vrTg0p_vQqI

środa, 30 marca 2011

dzieci w Egipcie - kiedyś i teraz cz.2

TERAZ...
nie chciałabym, żeby ta część brzmiała dość krótkowzrocznie - nigdy nie przebywałam w Egipcie "na dłużej", nigdy nie żyłam życiem codziennym pełnym obowiązków i zobowiazań, ale mam kilka spostrzeżeń ..

początkowo bardzo dziwiłam się, że dzieci szaleją po nocach, grają w piłkę o północy, czy jeżdżą na rowerkach w momencie, kiedy ja kładę się do łóżka .. jednak to dopiero wieczorami i nocami pogoda sprzyja spacerom i zabawie. nie zmienia to faktu, że niektórzy jednak zdrowo przesadzają. takie rodzinne wyprawy po północy zaobserwować można (turystycznie) np. w Hurghadzie (Mamsha).

mam wrażenie, że dzieci są tam bardziej rozpuszczone niż nasze, system wychowania zbliża się ku naszemu "bezstresowemu" .. zdecydowanie więcej im wolno, rodzice słabo reagują, bo nie widzą, bądź nie chcą widzieć tego, co się dzieje.
pomijam już fakt cmokania 7 letnich chłopców na widok przechodzącej turystki z zadowoloną miną stojącego obok tatusia (założone ręce i uśmiech od ucha do ucha - widok bezcenny).

dzieci często żebrzą, z wyciągniętymi rączkami i prośbami po arabsku proszą nas o kilka funtów .. ja kiedyś wzięłam ze sobą z restauracji wypiekane, chlebowe paluszki. stanęłam pod AbuAshara, gdy dziecko podeszło i poprosiło o coś. dałam te paluszki zamiast pieniędzy .. uśmiech i szczęście tego dziecka pozostaną na długo w mej pamięci ..
jednak - gdy zdarzaja się Ci, co liczą na kilka drobnych, bo rodzice kazali - są w stanie zwyzywać nas bądź obrzucić kamieniami! na szczeście nie mnie się to przytrafiło ..

dzieci w Egipcie sa dużo bardziej otwarte niż nasze - z chęcią zapozują do wspólnego zdjęcia, czy pójdą na ręce. kilka razy miałam okazję zrobić sobie fotkę z prześliczną dziewczynką (nie wiem, czemu zawsze trafiam na Koptów), bądź chłopczyk (muzułmanin tym razem, a myślę, że to ma znaczenie) z rozkoszą zareagował na "bousa" bądź "ana auza bousa" dając przeuroczego buziaka.

na dziewczynki zwraca się chyba niesamowitą uwagę - zauważyć to można po sukienkach, spineczkach i lśniących bucikach - jakże niezwykły widok sprawiają te laleczki!

nie orientuję się do końca jak wygląda w chwili obecnej system szkolnictwa - wiem, że często dzieli się klasy na damskie i męskie, a dostęp do lepszej edukacji mają tylko bogatsi. istnieją szkoły państwowe i prywatne, gdzie w tych drugich stawia się też na języki obce, sztukę, taniec ..
często zdarza się też, że traktowani lepiej są muzułmanie (szczególnie w szkołach/na uniwersytetach państwowych).

dzieci idą do szkoły w wieku 6 lat (a u nas mają problem, czy dziecko da sobie radę .. ).
jednak, gdy jest się małym nie ma granic - mieszane wyścigi na bosaka są chyba na porządku dziennym ..

wtorek, 29 marca 2011

dzieci w Egipcie - kiedyś i teraz cz.1


 Lalka w kształcie wiosła - jej włosy z utwardzonej na słońcu gliny są połączone lnianą nicią. Na jej podstawie powstała postać Jedi z "Gwiezdnych wojen".
http://www.wynalazki.mt.com.pl/joomla/mambots/content/multithumb/images/f.164.228.12374995.0..stories.gify.zabawka.gif

KIEDYŚ ..
Podróżujący po świecie grecki filozof , Plutarch, nie mógł wyjść z podziwu, że nad Nilem każde dziecko jest szanowane i kochane: nikt ich nie porzuca, nikt też nie zabija, Egipcjanie zaliczali bowiem zabicie dziecka do najcięższych przestępstw. W rodzinnym kraju Plutarcha, Grecji, niechciane dzieci – czy to dziewczynki, czy to dzieci nieślubne – porzucano, a kalekie mordowano, zrzucając ze skał.

W Egipcie, podobnie jak w całym starożytnym świecie, śmiertelność wśród noworodków i małych dzieci była wysoka. Dlatego też już od chwili narodzin boska pomoc i opieka były niezbędne. Poród odbywał się w odosobnieniu, w specjalnie przygotowanej altance ustawionej obok domu lub na jego dachu. Wierzono, że rodzącej kobiecie pomagają 4 boskie akuszerki: Izyda, Neftyda, Mesechenet oraz Heket, a Bes, karzeł o wyglądzie budzącym grozę, krąży wokół altany. Tańczył on, przygrywając sobie magicznymi grzechotkami lub bębenkiem, co jak wierzono, odstraszać miało złe duchy czyhające na osłabioną porodem matkę i noworodka. Tuż po narodzinach dziecku nadawano pierwsze imię, które wspólnie wybierali rodzice, drugie, już oficjalne, nadawała mu matka. Boginie, które towarzyszyły  narodzinom dziecka, określały jego długość życia i los. Jeśli zdarzyło się, że dziecko zmarło, często grzebano je w obejściu: pod podłogą domu, w murze lub pod progiem. Przyczyny, dla których tak czyniono, nie są znane.

Co najmniej od 3 roku życia dzieci pozostawały przy piersi matki. Był to nie tylko najzdrowszy, ale również najtańszy i najwygodniejszy sposób karmienia. Dzieci pochodzące ze znamienitych rodów, także królewskich, miały swoje mamki.

Najmłodsze pociechy miały do zabawy grzechotki – wysuszone owoce tykwy (: lub kolorowe kule wykonane z gliny, w których pobrzękiwały nasionka. Starsze dzieci grały piłkami i bawiły się drewnianymi, glinianymi lub fajansowymi lalkami. Lalki te miały często ruchome nogi i ręce, a przymocowane paciorki lub nitki udawały włosy. Wiele radości sprawiały ruchome figurki zwierząt z drewna lub gliny z przyczepionymi sznureczkami (konik na kółkach lub pies, który szeroko otwierał pysk).
Egipcjanie chętnie opowiadali dzieciom bajki. Wiele z nich spisanych na papirusach przetrwało do naszych czasów, jak choćby „Opowieść o rozbitku”, której bohater po burzy trafia do nieznanego mu kraju, gdzie przeżywa wiele niewiarygodnych przygód, czy też historia zaczarowanego księcia.

Dzieci do dziesiątego roku życia uchodziły za istoty czyste i niewinne, wierzono, że obdarzone były zdolnościami jasnowidzenia. Dzieliły one od najmłodszych lat czas między zabawę i naukę, która przygotowywała je do dorosłego życia. Początkowo dziewczynki i chłopcy bawili się wspólnie, później rozdzielano ich. Dostęp do nauki mieli wszyscy.
Chłopców, którzy ukończyli 10 rok życia czekała ważna uroczystość - czes mechedż - Rytuał  Przewiązania Opaski. Biegających dotychczas nago chłopców uroczyście przewiązywano opaskom i obrzezywano. Prawdopodobnie wówczas młodzieniec zaczynał pracować, otrzymywał swój pierwszy urząd i poznawał pierwsze obowiązki.

Szczęśliwe życie rodzinne było pragnieniem każdego Egipcjanina, jego warunkiem była miłość oraz wzajemny szacunek dzieci i rodziców. Nauki mędrców egipskich zalecały dzieciom, by nie pozostawały swych rodziców u schyłku ich życia w samotności, lecz by za poświęcenie i wychowanie odpłacały opieką i pomocą. 
Tak też zostało do dziś .. 

Przy pomocy - Egipt. Bogowie i faraonowie.

czwartek, 24 marca 2011

Niektóre nazwy przypraw (ang-ar)

Ginger = ganzabeel
Cinnamon = qerfah
Cumin = cammon
Cardamom = habhan 7abhan
Oregano = zatar
Cloves = qoronful
Coriander = kozbarah
Basil = rehan = re7an
Curry = karry hindi
Paprika = filfil a7mar na3em bared
Dried mint = na3na3
Dried Basil seeds powder = re7an 7ab na3em
bay leaves = lawry
red pepper = shaatah
sumac = sumac
tumeric = curcumin or osfor
Garlic - Toom
Coriander has 2 types
Fresh = kuzbara khadra
Ground = kuzbara nashfa

Dill = shabat
Parsley = ba'doonis
Black pepper = fil fil iswid
Salt = Mal7
Sesame = Simsim
Thyme = Za'tar
Allspice = Boharaat, Bohar
Ammonia (powder) = Nashader
Anise = Yansoun
Basil, fresh = Rihan
Bayleaf, Laurel = Wara' El Laura
Capers = Qobbar (Abu Khanger)
Caraway = Karawya
Cardamom = Habbahaan
Cayenne Pepper = Shatta
Chicory= Chicoria
Chili = Felfel Ahmar Amrikani, Shatta
Chives = Korraat Baladi
Cinnamon = Erfah
Cloves = Oronfel
Coriander, dry, seeds = Kozbara Nashfa
Coriander, fresh= Kozbara Khadra
Coriander (powder)= Kozbara Matthoona
Cumin = Kammun
Cumin, black = Habbet El Baraka
Curry = Kari Hindi
Dill, fresh = Shabat
Fennel = Shammar
Fenugreek = Helba
Garlic = Toom
Ginger = Ganzabeel
Hibiscus = Karkade
Juniper = Habb El Aaraar
Licorice = Erq Souss
Mace = Bisbassa
Marjoram = Mardagoush (Bardakosh)
Mastic = Mesteka
Mint = Naanaa
Nutmeg = Gozet Et Tib
Paprika = Felfel Roumi (mish harra)
Parsley = fresh Ba'duunes
Pepper, black = Felfel Eswed
Pepper, red = Felfel Ahmar
Pepper, white = Felfel Abyad
Rosebuds = Zir El Ward
Rosemary = Hassa El Baan
Saffron = Zaafaran
Sage = Marmareya, Akbdar Chey
Salt, cooking = Malh Kheshen
Salt, table = Malh Na'em
Sorrel = Hummad
Savory = Zaatar El Bar
Sesame = Semsem
Sumac = Soumak
Tarragon = Targhun
Thyma / Oregano = Zaatar

przy pomocy http://www.egyptface.com/vbulletin-integration

poniedziałek, 21 marca 2011

Rozmówki polsko - egipskie - część czwarta.

Dziś krótko (:


Pytamy o samopoczucie i gratulujemy

Enta aamel eah? albo ezzayk? - jak się masz? (kobieta do mężczyzny)
Enti aamla eah? albo ezayek? - jak się masz (mężczyzna do kobiety)
ana kwaisa - dobrze (odpowiada kobieta)
ana kweis - dobrze (odpowiada mężczyzna)
ana mesh kwaisa albo  wehesha - źle (odpowiada kobieta)
ana mesh kwais albo wehesh - źle (odpowiada mężczyzna)

sahla awy! - to proste!

mabrouk! - gratulacje!



sobota, 19 marca 2011

Hurghada 11 - 18.03.11r. - relacja

Powróciłam ze swojej 11 już podróży do Egiptu i z ręką na sercu powiem Wam, że w Hurghadzie było i jest spokojnie. Hotele trochę pustawe są, ale powoli zaczyna lądować coraz więcej samolotów zza granicy (Wielka Brytania, Niemcy, Ukraina, Polska, Czechy, Słowacja itp.).
Spodziewajcie się niespodzianki na ulicach takich jak główna Sheraton Road, Sherry Street i innych, gdyż wymieniane są rury kanalizacyjne. Tak więc duże zamieszanie, pełno kłębiącego się piasku i kurzu, ale i tak jest fajnie (: podobno z jednej części ulicy na Sheraton (tej od strony morza) ma być zrobiony chodnik jak w Mamshy.
 Sherry Street

W hotelach remonty - w końcu chłopaki mają na to czas. W Sea Gull'u remontują basen w nowej części i zamknięta jest w całości (obiekt hotelowy) część Resort.
 Remont basenu w Sea Gull'u

Pogoda w miarę dopisała, nocami jednak przydał się polar i kurtka. Ledwo wyjechałam, a tam na termometrach już 29 stopni ..
Poznałam wiele ciekawych miejsc, mam kolejne miejscowe restauracje do polecenia jak i kluby i dyskoteki.
Tydzień szybko minął - w sumie żałujemy, że nie zostaliśmy dłużej. Na miejscu podjęłam kilka ważnych decyzji - postaram się przy nich wytrwać.
Kąpałam się w morzu całe 2 razy - woda miała 23 stopnie ..
Z chęcią odwiedziłam kolejny raz Dahar, ale o nim może kolejnym razem (:

Zapraszam do sklepiku - przywiozłam ze sobą kilka drobnostek!
http://www.sklepzapachhibiskusa.blogspot.com


maasalama

czwartek, 10 marca 2011

Rozmówki polsko - egipskie - część trzecia

kierunki
lewa - shemal
prawa - yemin
na wprost - odam
przed - abl
z tyłu - wara
do góry - faz
na dół - taht

zwroty grzecznościowe
dzień dobry - sabah el kheer
dobry wieczór - masaa el kheer
dobranoc -tesbah aala kheer
słodkich snów - ahlam saiida
you are welcome -el 3afl
przepraszam - ana asfa, ana asf
bless you - yerhamakom alah
na zdrowie (cheers) - fe sehetak
dziękuję, dobrze - alhamdulilllah (to takie też Thanks God)
jak Bóg da - inshaallah


wtorek, 8 marca 2011

dzień kobiet, czyli słów kilka o statusie kobiety w Islamie ..


Kwestia statusu kobiety w Islamie jest bardzo sporna. Boli mnie zakłamanie, które kręują ogólnoświatowe media (liczą na wysoką sprzedaż książek, czy też zyski z promocji filmów) nie widząc różnicy pomiędzy kulturą, a ekstremizmem, który przecież pojawia się wszędzie (tu przykład "imprezy" pod krzyżem .. ).
To jak pokazują nas - wychowane na Zachodzie kobiety - również nie jest przecież ostatecznym obrazem wszystkich.
O NAS mówi się, że jesteśmy "łatwe", mamy zbyt dużo wolności osobistej, przez co zostajemy wykorzystywane do prostytucji i już dawno przekroczyłyśmy granice przyzwoitości.
O NICH mówi się, że muszą (nacisk na słowo muszą) chodzić zakryte od stóp do głów, są tylko i wyłącznie matkami i żonami, nic nie mogą robić, a mąż zamyka je pod kluczem i kupuje sobie kolejne żony za wielbłądy ..
Dwie esktremalne kobiece sytuacje ..

Tak to prawda, że można wyszukać w Koranie fragmentów mówiących o tym jak bardzo kobieta zależna jest od świata mężczyzn. Jednak również radzę zajrzeć między karty Biblii, bo wyszukamy tam bardzo podobne fragmenty ..
Zagadnieniem, które wzbudza wiele kontrowersji, jest muzułmańska zasłona czy chusta. W języku polskim istnieje kilka określeń tej części kobiecej garderoby. Najczęściej używane to: hidżab (arab.), czador (pers.), burka lub kwef (wszystko zależy też od rodzaju). Wbrew powszechnej opinii, Koran nie nakazuje kobietom zasłaniania twarzy. Zaleca jedynie, aby ubierały się skromnie i nie pokazywały swych ozdób (24,31). Obyczaj zasłaniania twarzy wprowadzili Abbasydzi w VIII wieku. W związku z tym wśród teologów i prawników muzułmańskich nie ma jednomyślności. Współcześnie chusta bardzo często stanowi dla muzułmanek symbol przynależności do islamu (polecam podczas podróży do krajów arabskich - nie jest się wtedy narażonym na niemiłe zaczepki).
Odnosząc się do poligamii - Koran wprawdzie dopuszcza wielożeństwo, ale je ogranicza. Z danych statystycznych wynika, że poligamia jest współcześnie zjawiskiem coraz rzadziej spotykanym. Występuje przede wszystkim w społeczeństwach typu feudalnego oraz wśród plemion prowadzących życie koczownicze. Krytycy poligamii wskazują na aktualność wypowiedzianych pod koniec XIX w. słów muzułmańskiego reformatora, Muhammada Abduha: „niemożliwe jest wychowanie narodu, dopóki szerzy się w nim wielożeństwo”.
Islam głosi, że mężczyzna i kobieta, zależenie od posiadanych cech, charakterystycznych dla poszczególnych płci, mają swoiste role życiowe. Mężczyzna, jako silniejszy fizycznie, bardziej zdecydowany, lepszy w myśleniu analitycznym, jest odpowiedzialny za kwestie finansowe. Uważany za głowę rodziny, jest zobowiązany do zapewnienia bytu materialnego swojej żonie i dzieciom. Kobieta natomiast, będąc istotą wrażliwą i uczuciową, troszczy się o ognisko domowe i wychowywanie potomstwa. Jej rolą jest kształtowanie dobrych i moralnych pokoleń. Nie jest to jednak podział sztywny, muzułmanka, jeśli wyraża taką wolę, może podjąć pracę zawodową, a zarobione pieniądze należą tylko do niej. Mimo to większość kobiet woli zostać w domu, ponieważ zdają sobie sprawę, że rodzina, jako najwyższa wartość w religii islamskiej, zostanie zaniedbana. Z powodu zmęczenia rozkładowi uległoby pożycie małżeńskie, nastąpiłoby ogólne pogorszenie relacji w rodzinie, brak matki bezsprzecznie odczułyby także małe i dorastające dzieci, co mogłoby powodować zaburzenia w ich rozwoju. Allach miał więc podzielić społeczeństwo, zgodnie z naturalnymi predyspozycjami, przypisując swoiste dla każdej płci funkcje. Charakterystyczną cechą tej konstrukcji świata jest wzajemnie uzupełnianie się, harmonijne dopasowanie (a na Zachodzie? Kobieta pracuje na dwa etaty - praca i dom).
Koran w swoich wersetach nakazuje wiernym okazywanie uczucia i troski w stosunku do kobiet, a sposób ich traktowania jest podstawą dostania się do Raju po śmierci. Dzięki szczególnej roli żony i matki, muzułmanka zyskała sobie ogromny szacunek i poważanie. Święta Księga podkreśla również wagę miłości w małżeństwie, która jest warunkiem koniecznym w pielęgnowaniu wartości rodziny, jako podstawowej i najważniejszej komórki społecznej. Mężczyzna i kobieta są swoim dopełnieniem, stanowią dla siebie wzajemne wsparcie:

One są waszym ubraniem,
A wy jesteście ubraniem dla nich

Obowiązkiem każdego muzułmanina jest zapewnienie bezpieczeństwa i opieki swojej żonie (żonom), siostrom czy matce. Zobligowani są do strzeżenia ich honoru i godności, mają ochronić je przed nieczystymi spojrzeniami obcych mężczyzn na ulicy, czy też innymi czyhającymi zagrożeniami. Często sami robią więc zakupy lub dbają o to, aby córka nie musiała wracać zatłoczonym autobusem, co mogłoby ją narazić na przykre i niemoralne komentarze ze strony męskiej części populacji.
Do obowiązków męża wobec żony należy przede wszystkim zapewnienie jej i dzieciom bytu materialnego. Jest on zobligowany do utrzymania rodziny nawet w sytuacji, gdy kobieta jest bardzo bogata. Ponadto, zarówno jej własny majątek, a także pieniądze, które zarobi sama, są tylko jej własnością, którą dowolnie dysponuje. Za grzech posądza się mężczyznę, który zostawia najbliższych bez środków do życia lub skąpego – jeśli stać go na ubranie żony w najlepsze materiały, jest zobowiązany to uczynić, nie dopuszczając się przy tym jednak zbytniej rozrzutności. Koran określa reguły dotyczące traktowania kobiet, zakazuje stawiać je w trudnej sytuacji i sprawiać przykrość; porównując do baranków, oddanych w męskie ręce, nakazuje je chronić i dbać o poczucie bezpieczeństwa. Należy zachować cierpliwość, opanowanie i wyrozumiałość nawet w przypadku złego zachowania żony. Drugi kalif Omar Ibn al-Chattab, mężczyzna bardzo stanowczy, powiedział: Mężczyzna przebywając ze swoją rodziną powinien być jak dziecko. A jeśli czegoś potrzebują od niego, znajdą w nim mężczyznę. Muzułmanin ma więc być człowiekiem stanowczym i zaradnym, a w relacjach z rodziną przepełnionym łagodnością i wysokim poziomem wrażliwości.
Dozwolone przez Koran bicie żon, w przekazach medialnych nadzwyczaj wyolbrzymione, ma swoje uzasadnienie tylko w sytuacjach ostatecznych, gdy wszelkie inne metody zawodzą. Wiele poważnych uczonych, zajmujących się analizowaniem Świętej Księgi twierdzi, że czyn ten powinien mieć jedynie charakter symboliczny.
Jak już zostało wspomniane wcześniej - we współczesnym świecie kobieta muzułmańska nierzadko realizuje się jako małżonka i matka, wykonując różnorodne zawody, a nawet uczestnicząc czynnie w polityce.
Status ten wynika z religii jednak pamiętajmy, że kształtuje go również kultura i wychowanie, a także "własna interpretacja" (jakże bardzo krzywdząca), np. gdy mąż wmawia niepiśmiennej żonie, że jest tylko i wyłącznie matką, żoną i kochanką ..
Z jednej strony możemy im trochę pozazdrościć (przynajmniej niektórych kwestii, bo teoria nie zawsze pokrywa się z praktyką) (:


przy pomocy http://religie.wiara.pl/doc/472173.Kobieta-w-islamie
http://www.arabia.pl/content/view/292608/151/


Wszystkim kobietom na całym świecie
życzę wszystkiego najlepszego z okazji Dnia Kobiet (:

poniedziałek, 7 marca 2011

Hurghada Festival "I love Egypt" 14.02.11

14 lutego odbył się w Hurghadzie (dzielnica Mamsha) festiwal pod prostym, a zarazem jakże wymownym tytułem "I love Egypt".
Na portalu YT można znaleźć wiele filmików z tej imprezy. Śpiewom nie było końca podczas, gdy w Kairze trwały jeszcze demonstracje. Jak widać ludzi nie brakuje i wszyscy się świetnie bawią. Zapraszam do obejrzenia (:



No i good news - lecę do Hurghady 11 marca (:

niedziela, 6 marca 2011

Nakhla

Nakhla, czy też melasa  to mokry tytoń służący do palenia w fajce wodnej (shishy). Charakteryzuje się mocnym aromatem i dużą wilgotnością dzięki nasączeniu go melasą cukrową, syropami owocowymi, esencjami i olejkami aromatycznymi. Wilgotność tego tytoniu uniemożliwia palenie go w fajkach klasycznych, gdyż wymagane jest dla prawidłowego żarzenia stałe podgrzewanie go węglem drzewnym.
Najczęściej produkowany z postrzępionych drobno liści tytoniu zmieszanych z miodem lub innym słodzikiem, melasą lub podsuszonymi owocami.
Tytonie posiadają różne aromaty, z których najpopularniejszym wydaje się być tytoń "dwa jabłka" z wyczuwalną anyżową nutką mieszany często z aromatem "miętowym". Oprócz nich spotkać można "jedno jabłko", "trzy jabłka", "truskawkę", "jaśmin", "różę", "mango", "cappuccino", "czekoladę", "lukrecję", "karmel", "kwiatowy", "kardamon", "cynamon", "wanilię", "kokos", "wiśnię", "winogrono", "banan", "kiwi", "wieloowocowy", "kawę", "colę", i kilkadziesiąt innych smaków.
Do głównych producentów mokrego tytoniu należą: Dokhan San`ate Abir, Al Fakher, Starbuzz, Layalina, Serbetli, Al Waha, Hennawy i egipska firma Nakhla Tobacco.

Zapraszam na stronę producenta Nakhla Tobacco w celu obejrzenia produktów - http://www.nakhla.com/GroupsData.aspx



Przypominam, że już niedługo w naszym sklepiku pojawią się również tytonie do shishy (jakiekolwiek propozycje odnośnie smaków podawać można w komentarzach do tego posta bądź poprzez mail sklepiku znajdujący się na jego stronie).

czwartek, 3 marca 2011

Kościół Koptyjski - historia i wygląd cz.2


W wnętrzu kościoła można wyróżnić cztery zasadnicze części: sanktuarium, korpus nawowy, chór i przedsionek.
Sanktuarium (hajkal) jest niedostępne dla wiernych, oddzielone przegrodą (hidżabem). Składa się z trzech pomieszczeń, często apsyd, zawierających ołtarze. Ołtarz główny znajduje się w środkowej absydzie i tam celebrowana jest liturgia. Czasem wykorzystywane są również ołtarze boczne, np. w święta patronów, którym zostały poświęcone, lub gdy w kościele trzeba odprawić więcej niż jedną mszę dziennie (przy jednym ołtarzu może być celebrowana tylko jedna msza w ciągu dnia).
Chór (churus) stanowi rodzaj nawy poprzecznej, zaakcentowany wewnątrz budowli przekryciem rzędem kopuł. Dawniej również  był oddzielony od naw cancelli dekorowanymi ikonami, z których centralna przedstawiała ukrzyżowanie.
W nawach (sahn al-kanisa) gromadzą się wierni. W starych kościołach znajduja się tam w podłodze niewielkie (około 0,6x0,3 m) baseniki (lakan) wykorzystywane do rytualnego mycia nóg w Wielki Czwartek, święta św. Piotra i Pawła czy Epifanii; obecnie najczęściej baseniki sa zastępowane miedzianym naczyniem.

Wnętrze kościoła miało starannie opracowany wystrój i odpowiednie wyposażenie. Wszystkie elementy dobrane były celowo i spełniały określone funkcje.


Współczesne kościoły koptyjskie nie mają szczególnych cech architektonicznych, które pozwalałyby je odróżnić od innych świątyń (np. katolickich). Często są to budowle trójnawowe, z dwiema wieżami w fasadzie, wzorowane na tradycyjnych kościołach europejskich. Współcześni chrześcijanie egipscy są silnie związani z kościołami. Szczególnie dobrze widoczne jest to w dni wolne od pracy w kościołach położonych poza miastami – na drogach prowadzących do nich stoi niejednokrotnie kilkadziesiąt samochodów i autokarów, a ich pasażerowie, po kilkugodzinnej mszy, zajmują ocienione miejsca na dziedzińcach, w altanach, wiatach i przykościelnych pomieszczeniach recepcyjnych, gdzie rozmawiają z księżmi i zakonnikami oraz urządzają pikniki do zachodu słońca. Popularne są swoiste pielgrzymki – w piątki, soboty i niedziele Koptowie podróżują autokarami, zwiedzając kościoły i klasztory.
Mimo akcentowanej odrębności, Koptowie wiele przejęli od muzułmańskiej większości. Do kościołów, poza stołecznym Kairem czy Aleksandrią, wchodzi się bez butów – jak do meczetu; częstym widokiem w kościelnych przedsionkach są liczne pary butów, pozostawione tam na czas mszy. Innym podobieństwem jest częsty brak ławek w kościołach – wierni siedzą na dywanach na podłodze. Kobiety uczestniczą w nabożeństwach na równi z mężczyznami, ale nie wolno im przekroczyć hidżabu, co jest okazjonalnie dopuszczalne w przypadku mężczyzn.

przy pomocy "Egipt - bogowie i faraonowie"

środa, 2 marca 2011

Kościół Koptyjski - historia i wygląd cz.1

 http://www.globtroter.pl/zdjecia/egipt/50401_egipt_srodkowy_egipt_asuan.jpg

Kościół Koptyjski jest tworem specyficznie egipskim. Jego początki tradycyjnie wiążą się z osobą św.Marka Ewangelisty, który prowadził działalność apostolską w Aleksandrii. Odrębność Koptyjskiego Kościoła Ortodoksyjnego zaznaczyła się po przyjęciu postanowień doktrynalnych soboru chalcedońskiego w 451r. i pogłębiła w okresie po podboju arabskim. Po latach kryzysu w okresie nowożytnym od schyłku XIX w. dźwigał się, a obecnie przeżywa okres dynamicznego rozwoju, przejawiającego się nie tylko restauracją starych kościołów i budową nowych ośrodków na terenie Egiptu. Placówki Koptyjskiego Kościoła Ortodoksyjnego powstały również w Afryce i Australii (Sydney), ponadto w Wielkiej Brytanii, Francji (Paryż, marsylia, Tulon), Austrii (Wiedeń) i Niemczech (berlin, Frankfurt, Dusseldorf, Hanower, Stuttgart, Hamburg i Monachium).

Krótki rys historyczny jest taki, że chrześcijanie egipscy wierzą, że apostołem Egiptu był św.Marek Ewangelista, który przybył do Aleksandrii około 41r. i tam nauczał. Został też pierwszym męczennikiem egipskim, zamęczonym w Wielkanoc, 25 kwietnia 63r. Od czasów św.Marka przez długie wieki to właśnie Aleksandria była siedzibą patriarchów egipskich.Niezwykle silna w Egipcie jest pamięć o prześladowaniach chrześcijan, inicjowanych cyklicznie przez władze lub ludność niechrześcijańską w pierwszych wiekach naszej ery. Czas pomiędzy 313r., a i końcem VII w., jest okresem rozkwitu chrześcijaństwa w Egipcie. Początkowo nie zmienia tego nawet podbój kraju przez muzułmańskich Arabów. Dopiero później nowe władze wprowadzaja podatki wyznaniowe, powodujące upadek mniejszych klasztorów i częściowe przechodzenie społeczeństwa na islam. Pogromy Koptów przeprowadzane czasami pod wpływem kazań duchownych muzułmańskich nigdy nie były organizowane na wielką skalę i nie pojawiały się na dobrą sprawę przez XIV w., kiedy to całe społeczeństwo egipskie zubożało na skutek cyklicznych okresów suszy, głodu i towarzyszących mu chorób. Od tego okresu społeczność chrześcijańska gwałtowanie się zmniejsza. Zanika też znajomość języka koptyjskiego, wypartego przez powszechnie stosowany arabski.

Obecnie Egipt podzielony jest na 19 diecezji (poza siedzibami patriarchatu w Aleksandrii i Kairze, które mają odrębny status). Koptyjski Kościół Ortodoksyjny jest Kościołem narodowym. Ma podobna organizację jak wschodnie Kościoły ortodoksyjne, od których różni się niuansami teologicznymi. Dopuszcza małżeństwa księży, choć zna też księży wywodzących się spośród mnichów, których obowiązuje celibat. Od czasów późnego średniowiecza językiem liturgicznym jest arabski, choć podejmowane są próby upowszechnienia pewnych terminów wywodzących się z języka koptyjskiego.
Kalendarz Koptyjski zawiera wiele świąt. Do najważniejszych należy siedem głównych świąt:
  • Zwiastowanie
  • Boże Narodzenie
  • Epifania - czyli Objawienie
  • Niedziela Palmowa
  • Wielkanoc, 
  • Wniebowstąpienie 
  • Pięćdziesiątnica  - Zesłanie Ducha Świętego.
oraz siedem świąt mniejszych:
  • Obrzezanie Pańskie
  • Przedstawienie Chrystusa w Światyni
  • Ucieczka do Egiptu
  • Cud w Kanie
  • Przemienienie Pańskie
  • Wielki Czwartek
  • Niedziela Tomasza - niedziela po Wielkanocy.
Szczególnym szacunkiem jako Theotokos (Boża Rodzicielka) cieszy się Maria. Główne święta maryjne to:
  •  Narodzenie Marii
  • Przedstawienie Marii w Świątyni
  • Zaśnięcie Marii
  • Konsekracja pierwszego kościoła Theotokos w Filippi
  • Ukazanie się Marii nad Kościołem w Az-Zajtunie
  • Ukazanie się Marii apostołom.
 Ponadto w Egipcie uroczyście obchodzi się Święto Apostołów, Najruz (Nowy Rok) oraz dwa święta ku czci Świętego Krzyża.



O wnętrzu Kościoła Koptyjskiego - następnym razem (:

przy pomocy "Egipt - bogowie i faraonowie".